Pierwsze Dęby Pamięci w Kanadzie

Na terenie uroczego Parku Paderewskiego, należącego do Placówki 114 SWAP w Toronto, ONT, miała miejsce 15 maja 2011 r. wzruszająca uroczystość sadzenia Dębów Pamięci, dedykowanych polskim patriotom - ofiarom Zbrodni Katyńskiej. Inicjatorami tej wielce pożytecznej akcji był Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej w Kanadzie oraz Placówka 114 SWAP w Toronto, która na terenie swojej posiadłości zaofiarowała miejsce na posadzenie wspomnianych dębów. Harcerska inicjatywa zyskała wsparcie wielu miejscowych polonijnych organizacji, osób prywatnych i mediów. W efekcie zawiązała się Społeczna Rada Programowa Sadzenia Dębów Pamięci w Toronto, która ideę zamieniła w czyn. W ten sposób na terenie Parku Paderewskiego posadzono pierwsze siedem Dębów Pamięci, przy których zamontowano dwujęzyczne tablice, informujące, komu dany dąb został dedykowany. Widnieją na nich następujące nazwiska: 

  • Major ANTONI WIĄCEK, urodzony: 1889; miejsce śmierci: Katyń
  • Kapitan WINCENTY SKARŻYŃSKI, urodzony: 1887; miejsce śmierci: Starobielsk
  • Kapitan FRANCISZEK GÓRECKI, urodzony: 21.03.1892; miejsce śmierci: Ukraina
  • Porucznik TADEUSZ KONARZEWSKI, urodzony: 1909; miejsce śmierci: Katyń
  • Podporucznik WŁADYSŁAW CZARNYSZEWICZ, urodzony: 1898; miejsce śmierci: Katyń
  • Podporucznik TADEUSZ BIAŁOBRZESKI, urodzony: 1914; miejsce śmierci: Charków
  • Aspirant Policji Państwowej WŁADYSŁAW SIWEK, urodzony: 1898; miejsce śmierci: Twer
Należy zaznaczyć, że pierwsi trzej oficerowie, tj. mjr Antoni Wiącek, kpt. Wincenty Skarzyński i kpt. Franciszek Górecki to dawni ochotnicy z Ameryki do Armii Błękitnej we Francji z czasów I wojny światowej, którzy po wywalczeniu niepodległej Polski pozostali w kraju, a po dostaniu się do niewoli sowieckiej we wrześniu 1939 r., podzielili tragiczny los 22 tys. ofiar Zbrodni Katyńskiej.

Pomimo zimnej i deszczowej aury, na uroczystość w Parku Paderewskiego przyjechało kilkaset osób: przedstawiciele miejscowych władz i organizacji polonijnych, m.in. obecny był Władysław Lizoń - nowo wybrany poseł do parlamentu kanadyjskiego w Ottawie; weterani i kombatanci z różnych stowarzyszeń oraz koleżanki z Korpusu Pomocniczego Pań. Obecni też byli członkowie rodzin ofiar Zbrodni Katyńskiej. Niektórzy na tę uroczystość przyjechali z dalekiej Polski. Zarząd Główny SWAP reprezentowali: kol. Anthony Domino - I-szy wice komendant naczelny, kol. Stanisław Przystał - 2-gi wice komendant naczelny, kol. Antoni Chrościelewski - komendant Okręgu 2., kol. Teofil Lachowicz - redaktor "Weterana".

Po krótkich przemówieniach i mszy świętej odprawionej pod wielkim namiotem, wszyscy zebrani i poczty sztandarowe, pomimo deszczu, udali się pod Dęby Pamięci, które poświęcił o. Jan Szkodziński (kapelana Placówki 114), a wyznaczono przez organizatorów osoby przy pomocy łopat nasypały pod posadzone dęby ostatnie grudy ziemi. Był to najbardziej doniosły moment uroczystości. Na koniec o. Jan Szkodziński udzielił wszystkim zgromadzonym zbiorowego błogosławieństwa, po którym komendant Placówki 114 SWAP kol. Krzysztof Tomczak zaprosił przybyłych gości do pawilonu na gorący obiad. 

Po obiedzie, druh Andrzej Kawka przedstawił osoby, które straciły swoich bliskich w Zbrodni Katyńskiej i poprosił ich o podzielenie się swoimi wspomnieniami. Nastrój powagi i wzruszenia udzielił się wszystkim. Podobnie przyjęto krotki program artystyczny przygotowany przez harcerzy. Dużym zainteresowaniem cieszyła się wystawa złożona z plansz biograficznych siedmiu ofiar Zbrodni Katyńskiej, którym dedykowano Dęby Pamięci w Parku Paderewskiego; urny z ziemią z Katynia, Charkowa i Miednoje; egzemplarz książki pt. Polska Armia we Francji w świetle faktów, Warszawa 1929, autorstwa Wincentego Skarżyńskiego z jego osobistą dedykacją; niemiecka mapa sztabowa z 1943 r. przedstawiająca Starobielsk i okolice.

Słowa uznania należą się wszystkim osobom wchodzącym w skład Społecznej Rady Programowej Sadzenia Dębów Pamięci w Toronto za zrealizowanie tej pięknej idei, zwłaszcza harcerzom z ZHR na czele z druhem Andrzejem Kawką, członkom Placówki 114 SWAP z komendantem Krzysztofem Tomczakiem oraz koleżankom z Korpusu Pomocniczego Pań. 

Uroczystość, której świadkami byliśmy w Parku Paderewskiego w okolicach Toronto, jest kontynuacją ogólnoświatowej akcji zainicjowanej w Polsce pod nazwą "Katyń - ocalić od zapomnienia" i realizowanej pod patronatem Stowarzyszenia "Parafiada". Szczegóły tej akcji na stronie internetowej: www.katyn-pamietam.pl

Do tej pory posadzono już blisko 4 tys. Dębów Pamięci w następujących krajach:  Polska, Niemcy, Francja, Szwajcaria, Białoruś, Ukraina, Litwa, Łotwa, Rosja, Bułgaria, Węgry, Cypr, Norwegia, U.S.A., Wielka Brytania, Kanada. 
 
Relację filmową z uroczystości sadzenia Dębów Pamięci w Parku im. I. J. Paderewskiego można obejrzeć pod adresem: 
http://www.youtube.com/watch?v=oW2pK75CVek
.
Teofil Lachowicz
 


.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

Powrót do archiwum wydarzeń

... email:
info@pava-swap.org
Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce
All Rights Reserved