"W drodze
do niepodległości. Kanadyjski przystanek - obóz Kościuszko w Niagara-on-the-Lake
(1917-1919)"
Taki tytuł ma wystawa otwarta
10 listopada 2017 roku w Muzeum Ziemi Lubuskiej (MZL) w Zielonej Górze.
Ekspozycja przygotowana została w ramach obchodów Narodowego Święta Niepodległości.
Kuratorką wystawy jest dr Anitta Maksymowicz, która w 2011 r. podczas kwerendy
archiwalnej w nowojorskiej siedzibie Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej
w Ameryce zapoznała się m. in. z unikatową kolekcją fotografii z obozu
treningowego dla polskich ochotników w Niagara-on-the-Lake (Kanada) z lat
1917-1919.
W 2016 r. dr Anitta Maksymowicz
wystąpiła z pomysłem wykorzystania unikatowego zbioru fotografii z archiwum
SWAP do stworzenia wielkiej wystawy z okazji 100-lecia czynu zbrojnego
Polonii Amerykańskiej. Ten ambitny zamiar udało się zrealizować dzięki
finansowemu wsparciu ze strony Okręgu 2. SWAP w Nowym Jorku. Prace nad
wystawą trwały wiele miesięcy. Trud i serce włożone w jej przygotowanie
przez dr Anittę Maksymowicz i zespół pracowników technicznych z Muzeum
Ziemi Lubuskiej przyniósł nadspodziewany efekt. Takiej wystawy w Polsce
na temat polskiego obozu Kościuszko w Niagara on the Lake jeszcze nie było!
Ekspozycja, złożona z 80 estetycznie oprawionych plansz, prezentuje się
od strony merytorycznej i wizualnej doskonale. Naprawdę warto było zainwestować
fundusze Okręgu 2. SWAP w przygotowanie tej wyjątkowej wystawy, która jest
swoistą wizytówką dla całej naszej organizacji. Świadczy to, że drugie
i trzecie pokolenie członków Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w
Ameryce, z uznaniem pamięta o swoich poprzednikach b. żołnierzach
Błękitnej Armii, którzy 100 lat temu zostawili bezpieczne życie w Ameryce
i ochotniczo zaciągnęli się w szeregi Armii Polskiej we Francji.
Na wystawie oprócz fotografii
pochodzących głównie z archiwum SWAP w Nowym Jorku, zaprezentowano również
inne pochodzące ze zbiorów: Niagara Historical Society and Museum
w Niagara-on-the-Lake, Canadian War Museum w Ottawie, Narodowego
Archiwum Cyfrowego w Warszawie, Mark's Anglican Church w Niagara-on-the-Lake,
Polonia
Canadian Institute for Historical Studies w London (Ontario) i z kolekcji
prywatnej Richarda Merritta z Niagara-on-the-Lake.
Na stronie internetowej Muzeum
Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze http://mzl.zgora.pl/2017/11/10/niagara-on-the-lake/
autorka wystawy dr Anitta Maksymowicz pisze m.in. - "Co wspólnego z odzyskaniem
przez Polskę niepodległości ma malutka kanadyjska miejscowość przy ujściu
rzeki Niagara do jeziora Ontario? Dlaczego Polacy ze Stanów Zjednoczonych
szkolili się w Kanadzie, by udać się do Francji? Jak wyglądało codzienne
życie w obozie Kościuszko? W którym miejscu w Kanadzie liczba Polaków przekraczała
niekiedy trzykrotnie liczbę Kanadyjczyków? Gdzie do kąpieli szło się w
paradnym szyku z orkiestrą dętą na czele? Jak kawałek kanadyjskiego cmentarza
stał się częścią Polski? Kto był pierwszym cywilnym obywatelem Kanady odznaczonym
Orderem Odrodzenia Polski Polonia Restituta? Jaką część Błękitnej Armii
stanowili Polacy z Ameryki? Dlaczego niepodległościowy wysiłek 22 000 ochotników
został w Polsce zapomniany?
Wszystkie te pytania łączy
w odpowiedzi niewielkie miasteczko - Niagara-on-the-Lake w kanadyjskiej
prowincji Ontario. To tam w latach 1917-1919 działał obóz szkoleniowy Kościuszko
dla polskich ochotników do Armii Polskiej we Francji - wielkie kanadyjsko-francusko-amerykańsko-polskie
przedsięwzięcie, któremu poświęcona jest wystawa "W drodze do niepodległości.
Kanadyjski przystanek - obóz Kościuszko w Niagara-on-the-Lake (1917-1919)".
Na stronie internetowej MZL
czytamy dalej, że "wystawa przybliża funkcjonowanie obozu Kościuszko począwszy
od jego powstania w 1917 aż do rozwiązania w 1919 roku. Prezentuje warunki
życia rekrutów, żołnierskie musztry i ćwiczenia oraz czas wolny. Ukazuje
uroczyste wydarzenia, jak i obozową codzienność, poczynając od czasów rekrutacji
aż po wyjazd żołnierzy z Kanady przez USA do Francji. Wiele uwagi poświęcono
osobom i organizacjom w sposób szczególny wspierającym polskich ochotników
w Niagara-on-the-Lake. Uzupełnieniem zdjęć są wiele mówiące o obozowej
rzeczywistości dokumenty i listy, a także szkice i obrazy autorstwa Charlesa
Williama Jefferysa, który na zlecenie Canadian War Records dokumentował
życie obozu Kościuszko. Swoistym komentarzem do prezentowanych fotografii
są również fragmenty wspomnień ochotników i ich kanadyjskich przełożonych,
jak i fragmenty archiwalnych artykułów z lokalnej gazety Niagara-on-the-Lake
- St. Catharines Standard, która na bieżąco śledziła życie Polaków
w obozie Kościuszko".
Wystawie towarzyszy bogato
ilustrowany katalog autorstwa dr Anitty Maksymowicz, którego wydanie sfinansował
Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego.
Wystawa czynna będzie do
18 lutego 2018 r. Czynione są starania, aby po zakończeniu ekspozycji w
Zielonej Górze, wystawa mogła być pokazana w innych miastach Polski.
Źródło: Muzeum Ziemi Lubuskiej
w Zielonej Górze
Ogólny widok na cześć
ekspozycji
Autorka wystawy dr Anitta
Maksymowicz odpowiadała gościom na szereg pytań
dr Anitta Maksymowicz
Wystawa wzbudziła duże
zainteresowanie wśród zwiedzających
KLIKNIJ
NA ZDJĘCIE, ABY UZYSKAĆ POWIĘKSZENIE
Powrót do archiwum
wydarzeń |